Het Paradijspad in Barneveld

Kaasboerderij Vanelly

Het startpunt van dit Klompenpad ligt naast kaasboerderij Vanelly. In de Landwinkel op deze boerderij kunt u terecht voor de heerlijke boerenkaas en boerenzuivel in vele variaties. Deze producten worden door de eigenaren Elly van Zijtveld en Gert van Midden - dorp zelf op ambachtelijke wijze bereid van de melk van hun eigen koeien. De boerderij is gebouwd rond 1930 en bestond uit een woon - gedeelte en een gedeelte waar de negen koeien, het jongvee en een paard gestald waren. De hooiberg met vier roeden (palen) is nog steeds aanwezig. De voormalige varkensschuur naast de boerderij is thans in gebruik als winkel en kaasmakerij. In de boerderijwinkel is een ruim assortiment streekproducten te vinden. Gedurende openingstijden (dinsdagmiddag, woensdag, vrijdag, vrijdagavond en zaterdag) kunt u bij Vanelly ook terecht voor een ijsje of een kop koffie.

Graskippen

Onderweg naar de Butselaarseweg ziet u bij boerderij Butselaar in het weiland zogenaamde “graskippen” lopen. In tegenstelling tot de meeste scharrelkippen hebben graskippen de gehele dag toegang tot een uitloop in de open lucht. De stal van een graskip ziet er hetzelfde uit als bij een scharrelkip (maximaal 7 kippen per m2), maar een graskip heeft ook nog de beschikking over een met gras begroeide buitenruimte van minimaal 4 m2 per kip. Hierdoor heeft een graskip 37 keer zoveel ruimte als een scharrelkip.

Paradijs

U betreedt nu “Het Paradijs”. Zo staat dit gebied namelijk bekend bij de Barnevelders. Het is niet zo verwonderlijk dat dit gebied zo genoemd wordt, want het was (en is) een ongerept stuk natuur. Wandelaars kwamen reeën, hazen en eekhoorntjes tegen, op het heideveld broedden wulpen, fazanten en wintertalingen, er bloeiden wilde orchideeën en in de hakhoutbosjes werd de zang van de nachtegaal gehoord. De wandelaars uit het dorp genoten van de weldadige rust en waanden zich in een paradijs…. In de loop der jaren is er het een en ander veranderd, maar het gebied is nog steeds een Paradijs!

Kleine Barneveldse beek

U wandelt afwisselend in de oorspronkelijke beekbedding van de Kleine Barneveldse beek en het kanaal dat in de jaren vijftig van de vorige eeuw is gegraven. In die tijd zijn veel kronkelende beken rechtgetrokken om overtollig water snel af te kunnen voeren. Daarbij werd weinig rekening gehouden met de natuurwaarden met als gevolg dat de natuur langs de Kleine Barneveldse Beek de laatste decennia is verdroogd. Waterschap Vallei en Eem heeft in 2007 een nieuwe stuw aangelegd en de oude meander van de Kleine Barneveldse Beek weer in ere hersteld. In deze nieuwe situatie wordt de oorspronkelijke beekbedding weer gebruikt en is er bij hevige regenval een overstort (over de stuw van keien, nr. 5 op de kaart) mogelijk naar de verkavelde beek. Deze maatregelen moeten er voor zorgen dat de verdroging wordt bestreden en de natuur- en landschappelijke waarden weer zullen toenemen. Door de bochten in de beek ontstaan diepe gedeelten in de buitenbocht en zandbanken in de binnenbocht. Het verschil in diepte en stroming trekt veel bijzondere planten en dieren aan. Zo heeft de ijsvogel, na een afwezigheid van dertig jaar, weer gebroed in de steile kant langs de beek.

Landgoed Klein Bylaer

Landgoed Klein Bylaer bestaat uit twee delen. Het gebied ten zuiden van de Kallenbroekerweg is grotendeels particulier bezit en wordt gekenmerkt door loofbossen en weilanden in het dal van de Kleine Barneveldse Beek.

Iepenstoven

In de houtwal links van het pad staan oude boomstronken. Dit zijn iepenstoven. De iepen zijn honderden jaren geknot en hebben daardoor enorme stobben (stoven) gekregen. Kijk eens naar de bladeren. Als de bladvoet ongelijk is, dan is het blad van een iep. Deskundigen verbazen zich erover dat deze eeuwenoude iepen geen last hebben gehad van de iepziekte. Volgens de overleveringen zou Melis van Bijlaer in 1380 een klooster hebben gesticht in de nabijheid van de iepenstoven. Al vrij snel werd dit klooster omgevormd tot een kasteel, bestaande uit drie aan elkaar verbonden huizen met een toren, omgeven door een muur en een gracht. Dit kasteel kreeg de naam Bijler - bosch. Omstreeks 1748 werd het kasteel gesloopt en zijn de stenen waarschijnlijk gebruikt bij de bouw van boerderijen in de omgeving: bij opgravingen in 1873 heeft men namelijk bijna niets van het kasteel kunnen terugvinden.

Landgoed Klein Bylaer - Erica

Voorheen heette dit terrein van het Geldersch Landschap Erica. De naam Erica heeft betrekking op de dopheide (Erica tetralix) die in dit vroeger zo natte en voedselarme gebied rijkelijk voorkwam. Het terrein van het Geldersch Landschap bestaat uit een vochtig heideveld dat is omringd door dennenbossen. Het gevarieerde karakter van het landgoed (met naald- en loofbos, stromende beekjes, vennetjes, moerasjes, heidevelden, akkers, weilanden, hout - wallen en boerderijen) zorgt ervoor dat er in het gebied veel verschillende vogels voorkomen. Tijdens een inventarisatie die in 2005 is gehouden, zijn wel 55 soorten vogels geteld!

Heideveld

In het noordelijke deel van het terrein Erica liggen enkele stukken heide en komen vennetjes voor. De heide is vooral nat en moerassig met enkele droge plekken. Op de natte heide zijn moeraswolfsklauw en bruine snavelbies te vinden. In het noordwesten en noorden van het gebied groeien vooral dopheide, kleine en ronde zonnedauw, veenpluis en veenbies. De drogere gedeelten van de heide vormen een groeiplaats voor klein warkruid of duivelsnaai - garen. Deze parasiet is als een kluwen van draadvormige, roodachtige stengeltjes in heidestruikjes te vinden.

Dronkelaar

In dit gebied liggen de Dronkelaarse beek, de Dronkelaarseweg en enkele boerderijen met de naam Dronkelaar. De boerderijnaam Droncler is terug te vinden in documenten uit 1325. De naam Dronkelaar verwijst zeer waarschijnlijk naar een drenkplek voor het vee. “Laar” betekent namelijk een open plek in het bos die door de mens vrij intensief werd gebruikt, onder meer voor het weiden van vee. Deze laren werden met name in hellende terreinen aangetroffen, vaak in de buurt van beken. Soms waren hier ook drenkplassen voor het vee.

Boerderij Klein Bylaer

Niet direct aan de wandelroute, maar dichtbij, aan de met eiken omzoomde Kallenbroekerweg ligt boerderij Klein Bylaer. Deze hallehuisboerderij is omstreeks 1860 gebouwd en herkenbaar aan de luiken die in zandlopermotief zijn geschilderd en de windveren (de planken die aan de voorkant van de boerderij aan beide zijden van het rietendak zijn bevestigd ter afdekking van het riet) die in golvende lijn zijn uitgezaagd. De boerderij heeft een rietgedekt schilddak, met een korte noklijn, aan de smalle zijden driehoekige schilden en aan de lange zijden trapeziumvormige schilden.

Teksten aangeleverd door: SLG

Klompenpaden

Inmiddels zijn er maar liefst 143 klompenpaden. Er zijn er een paar in Utrecht, maar de meeste liggen in Gelderland. Dit maakt klompenpaden een echt Gelders fenomeen. De paden lopen over boerenerven, door prachtige natuur en langs historische plekken.

Presentator Klaas Drupsteen ontdekt in het programma Klaas op Klompen de klompenpaden van Gelderland. Onder het genot van de prachtige natuur van onze provincie praat hij met voorbijgangers en bewondert hij de hoogtepunten die hij op zijn pad tegenkomt.

Klaas op Klompen is iedere zondag vanaf 17.15 uur te zien op TV Gelderland.